Bài hát Một thời để nhớ

Khúc ca của tình bất thành và chia lìa mà đẹp kiêu sa, chỉ có thơ của Tử Thiêng mới kết ra ngọc lụa, ru hồn người.

Tôi đã nghe Khánh Ly từ cái băng cassette rè đến nhão và tiếc ngẩn ngơ, sau này lục lại trên Nhaccuatui để nghe lại.

Nhưng người truyền cảm hứng về lời thơ và nốt nhạc của bài hát này lại là Duy Quang, trong 1 dịp tôi gặp anh ở nhà BS Tài Lâm. Lịch thiệp nhã nhặn phong cách Bắc 54 cổ điển nhưng đầy kiến thức  về Trầm Tử Thiêng, các khúc ca, mảnh tình vỡ tan- mà tôi tin anh hát như những nguyện tụng cho các mảnh vỡ đau buốt ấy.

Những mảnh long lanh, những chân đèo mù sương và ảo vọng chìm theo sương gió.

“Năm ngón tay lún dần trên phím, năm ngón tay níu quằn sáu dây”… Những ngón tay ấy vẫn với về các cuộc tình “chờ nhau không hẹn cùng những người tình hẹn nhau không chờ.”

“Đêm hắt hiu nhớ vòng tay góa”

Những góa phụ của mùa chinh chiến không bao giờ lui ra ngoài đời mà hẵn sâu như vết chân chiến chinh in đầy nỗi nhớ của tác giả TTT. 

Bài hát ấy của Tử Thiêng, của Duy Quang dâng tặng tình yêu muôn nơi muôn thủa dẫu đã thành những tàn phai.

http://levinhtruong.free.fr/Nhac%20folder/MOT%20THOI%20DE%20NHO.mp3

Góa phụ Việt Nam

Các cuộc chiến Việt Nam cho các tác giả kho đề tài ngợi ca các chiến sĩ dù thắng dù bại như Tụng Tây Hồ, Chiến tụng Tây Hồ, Võ Đông Sơ-Bạch Thu Hà, Tiểu Đoàn 307, Người ở lại Charlie.

Hình ảnh người đàn bà chờ chồng con, hình ảnh vợ lính trận vong cũng được nhắc đến nhiều thời. Chinh phụ ngâm, Ai tư vãn…Văn thơ, phim ảnh nói nhiều về các góa phụ từ “Người tình không chân dung” (Đạo diễn Hoàng Vĩnh Lộc), “Mẹ chồng tôi” (Khải Hưng), “Vượt song” (Trần Hàm), “Bà mẹ Gio Linh” (Phạm Duy), “Góa phụ ngây thơ” (Trần Thiện Thanh), âm thầm và bền bỉ. Dĩ nhiên không so nổi lượng viết về cánh đàn ông ra trận và hy sinh.

Nhạc sĩ Lê Thương thấm đẫm niềm của những nàng vọng phu tận tim gan. Nhạc sĩ thiên tài gắn mối oan tình anh em với cuộc chinh Nam, kết những Cổ Loa, Vạn Kiếp với Hoành Sơn, thành Huế và Đồng Nai lững lờ. Gắn bóng cả đại ngàn nước Việt Nam ta với các quần đảo trùng sóng trên từng nốt nhạc.

Những nàng vọng phu… “cố đợi ngàn năm” và chờ tiếp “một ngàn năm khác sẽ qua” đến mức những hạt phù sa Cửu Long mến các bà mà hóa thân thành Trường Sơn “vạn lý xuyên nước non”, các quần đảo VN “ra tới khơi ngàn xem chàng về hay chưa” .

Bà mẹ Gio Linh mang đầu con đẫm máu về nhà. Bà mẹ chồng của Khải Hưng đồng hành cùng cô con dâu hừng lửa sống đời chinh phụ, thành góa bụa & bị giằng xé bởi con tạo đùa dai; bà gọi đứa trẻ hoang thai trớ trêu về để tang cho con trai ruột. Con dâu hay mẹ chồng nặng gánh chiến tranh hơn về cuộc đi không trở lại của người lính?

Bà góa trẻ con của Trần Thiện Thanh còn chưa hưởng một ngày chồng vợ. Trần còn mô tả đặc sắc ánh nhìn bơ vơ của người vợ của tử sĩ ở lại Charlie. (Xin nhắc, các cô nhi quả phụ đều được các triều đại VN dành cho ưu ái, giảm sưu thuế, giúp kế sinh sống.)

Có bao nhiêu cha anh ra trận táng mạng vì lý tưởng thì có bấy nhiêu đàn bà thành góa phụ, mẹ mất con, thành người chờ chồng, mỏi mòn cô đơn.

Những phụ nữ Việt chờ chồng con đi trận, đi tù, đi trại cải tạo, tìm tự do gửi mạng cho biển, tất cả cuộn thành nét bi hùng tạc nên núi sông.

Nhiều tác giả viết về góa phụ, như Trầm Tử Thiêng- tâm cảm như sờ được nỗi đau niềm thương, khao khát phận người của nàng vọng phu tử sĩ. Nhạc ông sâu lắng, tế nhị ngừng lại trước các bẽ bàng khắc nghiệt của các mảnh đời hẩm hiu đất nước.

“Đêm hắt hiu nhớ vòng tay góa, em vẫn đi theo đời cuốn xô”

Thành góa phụ ở tuổi đôi mươi mà đời không cuốn xô sao đặng? Một cuộc đời cần và có khi buộc phải khát thèm những chiến công núi xương sông máu.

Ở xã hội trọng nam, các mẹ tử sĩ không cách nào an ủi cho đủ. Ở cái cảnh mặc áo dài gấm cho những bà lão để chụp ảnh báo công, rồi ăn trên tiền của đất đai của họ, thì thơ văn tôn vinh những bà giá đặc biệt này lại cần thêm tinh tế.

Tôi luôn thấy họ trên muôn trùng sơn hà, trên âm vang những nốt nhạc thủ thỉ nhớ thương, như những hạt sương mai ánh trên lá hoa rừng già mỗi bước đường đất nước. Những nàng vọng phu ngàn năm. Các bài những nàng góa phụ:

http://levinhtruong.free.fr/Nhac%20folder/HON%20VONG%20PHU%202.mp3 http://levinhtruong.free.fr/Nhac%20folder/MOT%20THOI%20DE%20NHO.mp3 http://levinhtruong.free.fr/Nhac%20folder/Nguoi%20O%20Lai%20Charlie.mp3