Hình đính kèm là tin trang nhất của CNN. Không có một dòng về các cuộc tuần hành ủng hộ ông trong ngày thứ Bảy. Thay vào đó là các tin ông ấy không làm việc, ông ấy thua kiện, và các tin tào lao như con của con gái ông ấy (Ivanka) phải chuyển trường vì Covid (ai quan tâm đến chuyện này?).

Tôi không phải là người mặc nhiên ủng hộ ông Trump. Tôi không có lý do gì để thích hay ghét ông ấy một cách quá đáng. Nhưng cái cách truyền thông đưa tin kiểu này làm tôi và chắc chắn nhiều người khác hỏi đâu rồi sự cân bằng, chưa nói đến sự công bằng? Dầu truyền thông có ghét ông ấy, họ cũng phải đưa tin trung thực và cân bằng chứ. Đó là sự tôn trọng độc giả và tôn trọng các tiêu chuẩn cơ bản của truyền thông. Đó là cách để giảm sự bán tín bán nghi, giảm fake news, giảm sự chia rẻ. Chứ cứ tiếp tục từ nhiều năm như vậy thì sẽ càng nhiều người nghi ngờ truyền thông dòng chính nữa mà thôi. Như vậy thật tai hại. 

Vừa nhớ VN vừa nhớ Paris. Post lại bài viết và vài tấm hình cho mọi người xem về Việt Nam giữa Paris nhé.

https://tuoitre.vn/mekong-cau-chuyen-dong-song-348856.htm#ad-image-0

Mê Kông, câu chuyện dòng sông

Paris vào thu: mưa nhiều, những cơn gió lạnh, càng tê tái với những ai còn tiếc chút hơi ấm của mùa hè hay của một nơi nào khác. Lá cây trong vườn Luxembourg đã chuyển màu và rơi rụng gần hết. Ngày ngắn lại nên thấy thời gian qua nhanh hơn, cũng như bước người đi trên đường khi chiều xuống. Những tà ào khoác, những hơi khói vương trên vĩa hè, những chiếc ghế của các quán café terrasse bên bờ sông Seine trước đây vài tháng còn hiên ngang đón ánh nắng mùa hè, nay giấu mình sau lớp kính, dưới ánh đèn măng sông bập bùng.

Cùng với thiên nhiên thay đổi, cuộc sống Paris tiếp tục cuồn cuộn chảy. Ngày ngày, hàng triệu người vẫn lũ lượt xuống các gare tàu điện ngầm hay chen nhau lên xe bus để đi làm hay về nhà. Thói quen vội vã thường nhật của đô thị cộng với khung cảnh kinh tế ảm đạm trong khủng hoảng khó cho phép ai dừng lại một phút để chậm rãi.

Tuy nhiên ai có chút thời gian thả bộ quanh vườn Luxembourg đoạn từ đường de Médicis đến đại lộ Saint Michel những ngày qua sẽ có dịp khám phá triển lãm ảnh độc đáo « Sông Mê Kông, câu chuyện về con người » của nghệ sĩ người Pháp gốc Việt, Lâm Đức Hiền.

Triển lãm ảnh trên song sắt vườn Luxembourg là một hoạt động văn hóa quen thuộc với người dân Paris, đặc biệt là dân cư ở Quartier Latin từ nhiều năm qua. Những cuộc triển lãm thường ghi dấu một sự kiện quá khứ như lần vào năm 2004 kỷ niệm 60 năm giải phóng nước Pháp; hay trong hiện tại, như giới thiệu các hình ảnh cộng đồng Châu Âu nhân dịp bầu cử nghị viện châu Âu mùa xuân rồi.

Các bộ ảnh được trưng bày tập trung khắc họa hình ảnh con người, thế giới và vũ trụ qua các góc nhìn khác nhau, như triển lãm ảnh trẻ thơ trên thế giới vào năm 2006 ; hay triển lãm hình chụp trái đất từ trên cao, thu hút đến hơn 2 triệu người xem vào năm 2000.

Những hình ảnh trưng bày mong muốn giúp nguời xem suy nghĩ về các vấn đề của thế giới hiện tại, từ đó suy tư về tương lai của con người và trái đất. Các mục tiêu đó cũng chính là mối quan tâm của của thượng viện Pháp, chủ nhân của vườn Luxembourg và nhà tổ chức các cuộc triển lãm.

Quay lại với triển lãm hiện nay, « Sông Mê Kông, câu chuyện về con người » là kết quả của 15 năm làm việc của nghệ sĩ Lâm Đức Hiền trong hành trình tìm lại cội nguồn của chính mình. Sinh ra trong một gia đình Việt Nam sinh sống tai Lào, Lâm Đức Hiền sống thời niên thiếu đầy ấp kỷ niệm bên dòng sông Mê Kông. Sau chiến thắng của Pathet Lào năm 1975, anh cùng gia đình vượt dòng Mêkong để đến Thái Lan, lưu lạc trong các trại tị nạn trước khi đến Pháp vào năm 1977. Sau khi có bằng Beaux Arts, Lâm Đức Hiền đã chọn con đường nhiếp ảnh như một phóng viên không biên giới và nhanh chóng thành công với nhiều giải thưởng danh tiếng, được nhiều báo và tạp chí nổi tiếng như Newsweek, Le Monde,…đăng hình. Những năm gần đây, mối quan tâm chính của anh là cội nguồn và số phận của các dòng sông.

Tám mươi bức ảnh khổ 1,2 x 1,8 m đưa người xem đi ngược dòng Mê Kông, từ đồng bằng Việt Nam, qua Campuchia, dọc biên giới Lào và Thái Lan, men theo Miến Điện, đến Trung Quốc, và kết thúc trên cao nguyên Tây Tạng. Các mảng ảnh về người và cảnh đan xen và đối chọi nhau trên từng bức ảnh diễn tả mối quan hệ khắng khít giữa con người và dòng sông, lý giải tên gọi của cuộc triển lãm.

Trong toàn bộ ảnh, dòng Mê Kông khi mênh mông dưới trời mưa gió, khi lại gần gũi như giọng ca tài tử của miền Hậu Giang. Dòng sông nuôi từng gia đình nhỏ mò cua bắt ốc ở Sóc Trăng, dòng sông cũng cung cấp cá tôm phong phú để xuất khẩu ở An Giang. Dòng sông là tiếng hát ru, là điệu múa cung đình ở Campuchia, là nơi chia tay, là điểm hò hẹn của các em bé Lào tung mình trong nước biếc. Không gian của con người bên dòng sông có đám cưới ở Châu Đốc, có đôi trâu im lìm ngâm mình, có giây phút chiêm nghiệm của các tăng ni bên dòng nước ở đất nước triệu voi, có ánh mắt thơ ngây của em bé trên cao nguyên Tây Tạng, và bao nhiêu khoảnh khắc khác.

Con người hai bên dòng sông, tuy tên gọi khác nhau, nhưng đều giống nhau ở các nỗi niềm vui buồn, hân hoan và khắc khoải, suy tư và tình cảm ; họ sinh sống và bám chặt vào dòng sông và không gian châu thổ. Trong toàn bộ bộ sưu tập, con người hiện lên trong các không gian văn hóa đa dạng, với các cách sống khác nhau, và dòng sông như một gạch nối, nối kết và chan hòa các dị biệt.

Tuy nhiên điều đáng buồn là hiện nay số phận dòng sông Mekong đang bị đe dọa bởi sự khai thác vô trách nhiệm của con nguời. Trong số đó, nghệ sĩ Lâm Đức Hiền đặc biệt nhấn mạnh mối nguy hiểm đến từ những đại dự án của Trung Quốc tại thượng nguồn: các đập thuỷ điện khổng lồ, các dự án phá ghềnh thác để mở rộng giao thông thủy, kế hoạch đưa nước sông Mê Kông sang sông Dương Tử.

Những dự án đã và đang tiến hành trên có thể thay đổi hoàn toàn điều tiết lưu lưọng tự nhiên của dòng sông, làm cho khô kiệt ở hạ du gay gắt thêm trong mùa hạn và lũ lụt trầm trọng hơn trong mùa lũ nếu các đập xả cùng lúc với lũ tự nhiên. Các đập chắn có nguy cơ gây giảm lượng phù sa, tổn thất môi trường sinh thái, thủy sản, đe dọa cuộc sống của hàng chục triệu ngư dân các nước ven sông. Đồng bằng sông Cửu Long đặc biệt sẽ phải gánh chịu hậu quả nặng nề nhất do ở cuối nguồn, nhất là về mùa khô. Lại thêm tác động của biến đổi khí hậu, nước biển dâng mặn thâm nhập sâu trên toàn vùng. Nếu điều này xảy ra thì đồng bằng sông Cửu Long sẽ đứng trước nguy cơ không còn là vùng đồng bằng trù phú nữa mà trở thành hoang mạc.

Điều đáng nói là cho đến nay, Trung Quốc không hề tham gia vào các hiệp định đa phương nhằm bảo vệ môi trường sông Mê Kông với lý do sông chỉ thuộc chủ quyền quốc gia và không có khái niệm sông quốc tế. Trong bối cảnh hiện nay, khi vấn đề môi trường và sinh thái đã trở thành vấn đề chung của nhân loại thì giải thích trên của Trung Quốc rõ ràng không thuyết phục và xa rời thực tế. Sự hiện diện của triển lãm về sông Mê Kông ngay giữa châu Âu cũng phần nào nói lên mối quan tâm chung của nhân loại đến sự sống còn của con sông, một vấn đề đã trở nên rất gần gũi và cấp bách.

Tác giả Lâm Đức Hiền, bằng những bức ảnh rất ấn tượng, đã kể cho người dân Paris và cả thế giới nghe câu chuyện về con người và dòng sông. Ý nghĩa của cuộc triển lãm không khỏi làm ta liên tưởng đến tác phẩm « Câu chuyện dòng sông » của nhà văn Đức, Herman Hesse. Thật vậy, thay vì quá tự tin và đi ngược lại tự nhiên một cách thiếu trách nhiệm, con người nên biết lắng nghe dòng sông và học hỏi kinh nghiệm của bao đời dân đã sống cùng nó. Hòa hợp với tự nhiên, với mọi người xung quanh trong ước vọng đạt đến một thế giới trong lành và an bình hơn, đó chính là âm thanh, là hình ảnh, câu chuyện mà dòng sông Mê Kông muốn gởi đến chúng ta.

Lê Trung Tĩnh

Mùa thu Paris năm nào không còn nhớ nữa